ഫുഡ് സേഫ്റ്റി ആൻഡ് സ്റ്റാൻഡേർഡ് അതോറിറ്റി ഓഫ് ഇന്ത്യ (എഫ്എസ്എസ്എഐ) 2008-ൽ സ്ഥാപിതമായത് ഫുഡ് സേഫ്റ്റി ആൻഡ് സ്റ്റാൻഡേർഡ്സ് ആക്ട്, 2006 പ്രകാരം, പ്രാഥമികമായി ഭക്ഷ്യവസ്തുക്കൾക്കായി ശാസ്ത്രാധിഷ്‌ഠിത മാനദണ്ഡങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കുന്നതിനും അവയുടെ ഉത്പാദനം, സംഭരണം, വിതരണം, വിൽപ്പന, ഇറക്കുമതി എന്നിവ നിയന്ത്രിക്കുന്നതിനും ലഭ്യത ഉറപ്പാക്കാനാണ് നിർമ്മിച്ചിട്ടുള്ളത്. 

ഗുണനിലവാരമില്ലാത്ത ഭക്ഷണം, തെറ്റായ ബ്രാൻഡഡ് ഭക്ഷണം, സുരക്ഷിതമല്ലാത്ത ഭക്ഷണം എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ശിക്ഷാനടപടികൾക്കുള്ള പ്രത്യേക വ്യവസ്ഥകൾ ഭക്ഷ്യസുരക്ഷാ നിലവാര നിയമത്തിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. FSSAI അതിൻ്റെ പ്രാദേശിക ഓഫീസുകളിലൂടെയും സംസ്ഥാന/ കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങളിലൂടെയും പാൽ, പാൽ ഉൽപന്നങ്ങൾ, ശിശു ഭക്ഷണം എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള ഭക്ഷ്യ ഉൽപന്നങ്ങളുടെ നിരന്തര നിരീക്ഷണം, നിരീക്ഷണം, പരിശോധന, ക്രമരഹിതമായ സാമ്പിൾ എന്നിവ നടത്തുന്നു. ഭക്ഷ്യസാമ്പിളുകൾ അനുയോജ്യമല്ലെന്ന് കണ്ടെത്തിയാൽ, ഭക്ഷ്യസുരക്ഷാ സ്റ്റാൻഡേർഡ് ആക്ട്, ചട്ടങ്ങൾ, ചട്ടങ്ങൾ എന്നിവയുടെ വ്യവസ്ഥകൾ അനുസരിച്ച് വീഴ്ച വരുത്തുന്ന ഫുഡ് ബിസിനസ്സ് ഓപ്പറേറ്റർമാർക്കെതിരെ ശിക്ഷാ നടപടി സ്വീകരിക്കും. കൂടാതെ, വിദൂര പ്രദേശങ്ങളിൽ പോലും അടിസ്ഥാന പരിശോധനാ സൗകര്യങ്ങൾ വ്യാപിപ്പിക്കുന്നതിന്, FSSAI ഫുഡ് സേഫ്റ്റി ഓൺ വീൽസ് (FSWs) എന്ന മൊബൈൽ ഫുഡ് ടെസ്റ്റിംഗ് ലാബുകൾ നൽകിയിട്ടുണ്ട്.

2019-ലെ ഉപഭോക്തൃ സംരക്ഷണ നിയമത്തിലെ സെക്ഷൻ 90, 91 എന്നിവയിൽ മായം കലർന്നതോ വ്യാജമോ ആയ ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ വിൽക്കുന്നതിനോ സംഭരിക്കുന്നതിനോ വിൽക്കുന്നതിനോ വിതരണം ചെയ്യുന്നതിനോ ഇറക്കുമതി ചെയ്യുന്നതിനോ ഉള്ള ശിക്ഷ വ്യവസ്ഥ ചെയ്യുന്നു. 

ഉപഭോക്താക്കളുടെ പരാതികൾ ഓൺലൈനായി സമർപ്പിക്കുന്നതിന് ഇ-ദാഖിൽ പോർട്ടലും ആരംഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഫിസിക്കൽ ഹിയറിംഗ് കൂടാതെ, ദേശീയ, സംസ്ഥാനതല ഉപഭോക്തൃ കമ്മീഷനുകളിൽ വീഡിയോ കോൺഫറൻസിങ് സൗകര്യവും നൽകിയിട്ടുണ്ട്.

കൂടാതെ, 2019 ലെ ഉപഭോക്തൃ സംരക്ഷണ നിയമത്തിലെ സെക്ഷൻ 38 (7) പ്രകാരം, എല്ലാ പരാതികളും കഴിയുന്നത്ര വേഗത്തിൽ തീർപ്പാക്കുകയും നോട്ടീസ് ലഭിച്ച തീയതി മുതൽ മൂന്ന് മാസത്തിനുള്ളിൽ പരാതി തീർപ്പാക്കാൻ ശ്രമിക്കുകയും ചെയ്യും. പരാതിക്ക് ചരക്കുകളുടെ വിശകലനമോ പരിശോധനയോ ആവശ്യമില്ലാത്ത എതിർ കക്ഷി, അഞ്ച് മാസത്തിനുള്ളിൽ അതിന് ചരക്കുകളുടെ വിശകലനമോ പരിശോധനയോ ആവശ്യമാണെങ്കിൽ.

കഴിഞ്ഞ രണ്ട് വർഷത്തിനിടെ ഉപഭോക്തൃ കമ്മീഷനുകളിൽ ഭക്ഷ്യ പാനീയ വിഭാഗത്തിൽ 533 ഉപഭോക്തൃ പരാതികൾ ലഭ്യമായിട്ടുണ്ട്.

അന്തിമ ഉപഭോക്താക്കൾക്ക് വേഗത്തിലുള്ള നീതിയുടെ താൽപ്പര്യം നിറവേറ്റുന്നതിനായി, മതിയായ കാരണം കാണിക്കുകയും മാറ്റിവയ്ക്കുന്നതിനുള്ള കാരണങ്ങൾ കമ്മീഷൻ രേഖാമൂലം രേഖപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തില്ലെങ്കിൽ ഉപഭോക്തൃ കമ്മീഷനുകൾ സാധാരണയായി മാറ്റിവയ്ക്കൽ അനുവദിക്കില്ലെന്ന് ഉപഭോക്തൃ സംരക്ഷണ നിയമം പറയുന്നു.

രാജ്യസഭയിൽ രേഖാമൂലം നൽകിയ മറുപടിയിൽ കേന്ദ്ര ഉപഭോക്തൃകാര്യ, ഭക്ഷ്യ, പൊതുവിതരണ മന്ത്രാലയം സഹമന്ത്രി ശ്രീ ബി എൽ വർമയാണ് ഈ വിവരം അറിയിച്ചത്.